kultura

polecane

Baczyński i Różewicz. Poeci pod presją

Krzysztof Kamil Baczyński tworzył wiersze o powstaniu warszawskim już dwa lata przed jego wybuchem. Tadeusz Różewicz napisał Ocalonego, ale nie z Zagłady. Obaj poeci ukrywali swoje żydowskie piętno, żeby przeżyć wojnę, ale też po to, by ich twórczość mogła w polskiej kulturze zająć poczesne miejsce.    

David Rodin, Trzech chwalipiętów

W „Chiduszu” 2/2023 publikujemy fragmenty książki Davida Rodina Draj barimer (Trzech chwalipiętów), wydanej w Nowym Jorku w 1940 roku. Jest to najprawdopodobniej pierwszy przekład twórczości Rodina na język polski. Zapraszamy do lektury fragmentu artykułu o życiu i twórczości pisarza autorstwa tłumaczy – prof. Moniki Adamczyk-Garbowskiej i Piotra Sewruka – oraz jednego z opowiadań.

polecane

Chaim Grade: „Aguna” [fragment powieści z „Chiduszu” 9/2022]

Od „Chiduszu” 10/2021 publikujemy pierwsze polskie tłumaczenie „Aguny” Chaima Gradego w przekładzie Magdaleny Wójcik. W kolejnym odcinku Kalman, mąż Merl (tytułowej aguny), wpada w pułapkę Mojszke Cyrulnika i jego bandy malarzy. Wygląda na to, jakby całe Wilno zmówiło się, by do reszty zniszczyć życie Merl i Kalmana. Czy małżonkowie zniosą tę próbę? 

polecane

Kate Bornstein: Queerowy stan wyjątkowy [fragment ostatniego odcinka autobiografii]

Od „Chiduszu” 7/2021 do „Chiduszu” 8/2022 publikowaliśmy w odcinkach Queerowy stan wyjątkowy, autobiografię Kate Bornstein, czyli prawdziwą historię miłego, żydowskiego chłopca, który wstępuje do Kościoła Scjentologii i odchodzi z niego po dwunastu latach, aby stać się tą uroczą kobietą, którą jest teraz. Poniżej prezentujemy ostatni fragment tej niesamowitej historii, przejmujący list do córki, której – po odejściu z Kościoła Scjentologii – Kate Bornstein już nigdy nie zobaczyła

Baal tokea [mistrz dęcia w szofar]

Rabin Yehoshua Ellis o paleniu marihuany w młodości, które pomogło mu pięknie dąć w szofar: „Kiedy już nauczyłem się to akceptować, tszuwa pomogła mi przekształcić młodzieńcze dni bycia na haju w duchowy haj świątecznych dni”

polecane

Chaim Grade: „Aguna” [fragment powieści z „Chiduszu” 7/22]

Od „Chiduszu” 10/2021 publikujemy pierwsze polskie tłumaczenie Aguny Chaima Gradego w przekładzie Magdaleny Wójcik. W kolejnym odcinku dojdzie do procesu Dawida Zelwera, dajana z ulicy Połockiej, który udzielił tytułowej agunie ślubu, czym naraził się całemu Wilnu. Czy reb Lewi doprowadzi do nałożenia klątwy na połockiego dajana? Jak zachowa się wileńska rada rabinów?

Półtorej tajemnicy cmentarza w Kazimierzu

Na wszystkich zachowanych nagrobkach – jest ich ledwie kilkanaście – a także na niektórych fragmentach płyt znajdujących się w ścianie pomnika umieszczone są monety, głównie jedno- i dwugroszowe. Wciśnięte są raczej przypadkowo, pionowo lub poziomo, wszędzie, gdzie jest gzymsik. W pewnych miejscach są całe sterty monet, a czasem wychodzi dowcip, gdy monety są umieszczone na wizerunku skarbonki, symbolizującej dobroczynność. Są na wszystkim – na lwie, na świeczniku, na dzbanie Lewitów.