Ozick wolałaby, aby Zagłada pozostała wyłącznie dokumentem, historią, a czytelnicy sięgali częściej po mrożące krew w żyłach świadectwa niż po fikcyjne opowieści. A jednak napisała dwa fikcyjne opowiadania, które weszły do kanonu literatury o Zagładzie. W końcu doczekały się polskiego przekładu
magazyn żydowski
kultura
Baczyński i Różewicz. Poeci pod presją
Krzysztof Kamil Baczyński tworzył wiersze o powstaniu warszawskim już dwa lata przed jego wybuchem. Tadeusz Różewicz napisał Ocalonego, ale nie z Zagłady. Obaj poeci ukrywali swoje żydowskie piętno, żeby przeżyć wojnę, ale też po to, by ich twórczość mogła w polskiej kulturze zająć poczesne miejsce.
David Rodin, Trzech chwalipiętów
W „Chiduszu” 2/2023 publikujemy fragmenty książki Davida Rodina Draj barimer (Trzech chwalipiętów), wydanej w Nowym Jorku w 1940 roku. Jest to najprawdopodobniej pierwszy przekład twórczości Rodina na język polski. Zapraszamy do lektury fragmentu artykułu o życiu i twórczości pisarza autorstwa tłumaczy – prof. Moniki Adamczyk-Garbowskiej i Piotra Sewruka – oraz jednego z opowiadań.
Chaim Grade: „Aguna” [fragment powieści z „Chiduszu” 9/2022]
Od „Chiduszu” 10/2021 publikujemy pierwsze polskie tłumaczenie „Aguny” Chaima Gradego w przekładzie Magdaleny Wójcik. W kolejnym odcinku Kalman, mąż Merl (tytułowej aguny), wpada w pułapkę Mojszke Cyrulnika i jego bandy malarzy. Wygląda na to, jakby całe Wilno zmówiło się, by do reszty zniszczyć życie Merl i Kalmana. Czy małżonkowie zniosą tę próbę?
Kate Bornstein: Queerowy stan wyjątkowy [fragment ostatniego odcinka autobiografii]
Od „Chiduszu” 7/2021 do „Chiduszu” 8/2022 publikowaliśmy w odcinkach Queerowy stan wyjątkowy, autobiografię Kate Bornstein, czyli prawdziwą historię miłego, żydowskiego chłopca, który wstępuje do Kościoła Scjentologii i odchodzi z niego po dwunastu latach, aby stać się tą uroczą kobietą, którą jest teraz. Poniżej prezentujemy ostatni fragment tej niesamowitej historii, przejmujący list do córki, której – po odejściu z Kościoła Scjentologii – Kate Bornstein już nigdy nie zobaczyła
Josef Opatoszu: W lasach polskich [fragment powieści z „Chiduszu” 8/2022]
Od „Chiduszu” 8/2022 rozpoczęliśmy publikację wybitnej powieści „W lasach polskich” Josefa Opatoszu w kongenialnym, przedwojennym przekładzie Saula Wagmana. Zapraszamy do lektury fragmentu pierwszego rozdziału
Chaim Grade: „Aguna” [fragment powieści z „Chiduszu” 8/2022]
Od „Chiduszu” 10/2021 publikujemy pierwsze polskie tłumaczenie Aguny Chaima Gradego w przekładzie Magdaleny Wójcik. W kolejnym odcinku zobaczymy, jak wyrok wydany na rabina Dawida Zelwera przez radę rabinów wpłynie na żydowską społeczność Wilna i na życie tytułowej aguny
Baal tokea [mistrz dęcia w szofar]
Rabin Yehoshua Ellis o paleniu marihuany w młodości, które pomogło mu pięknie dąć w szofar: „Kiedy już nauczyłem się to akceptować, tszuwa pomogła mi przekształcić młodzieńcze dni bycia na haju w duchowy haj świątecznych dni”
Chaim Grade: „Aguna” [fragment powieści z „Chiduszu” 7/22]
Od „Chiduszu” 10/2021 publikujemy pierwsze polskie tłumaczenie Aguny Chaima Gradego w przekładzie Magdaleny Wójcik. W kolejnym odcinku dojdzie do procesu Dawida Zelwera, dajana z ulicy Połockiej, który udzielił tytułowej agunie ślubu, czym naraził się całemu Wilnu. Czy reb Lewi doprowadzi do nałożenia klątwy na połockiego dajana? Jak zachowa się wileńska rada rabinów?
Półtorej tajemnicy cmentarza w Kazimierzu
Na wszystkich zachowanych nagrobkach – jest ich ledwie kilkanaście – a także na niektórych fragmentach płyt znajdujących się w ścianie pomnika umieszczone są monety, głównie jedno- i dwugroszowe. Wciśnięte są raczej przypadkowo, pionowo lub poziomo, wszędzie, gdzie jest gzymsik. W pewnych miejscach są całe sterty monet, a czasem wychodzi dowcip, gdy monety są umieszczone na wizerunku skarbonki, symbolizującej dobroczynność. Są na wszystkim – na lwie, na świeczniku, na dzbanie Lewitów.