“Tu powstała wyższa uczelnia rabinacka, o której pamięć żywsza jest w Stanach Zjednoczonych, Niemczech i Izraelu niż samym Wrocławiu” – tak, w wydanej ponad 15 lat temu książce „Dzieje Żydów we Wrocławiu”, stanowiącej kompendium wiedzy o żydowskiej obecności w mieście od XII w. do czasów współczesnych, pisze historyk Leszek Ziątkowski. Zasadne posądzenie nie tyle o…
Nazwy polskich wsi: Żydówek, Żydowo czy Wola Żydowska, choć prowokują do zadawania pytań, na pewno nie wywołują jednoznacznie negatywnych skojarzeń. We Francji i Hiszpanii Żyd w nazwie nie jest już tak niewinny. Latem tego roku media zainteresowały się niewielką francuską osadą La Mort aux Juifs. W tonie sensacji opisywano „odkrycie” wioski, leżącej kilkadziesiąt kilometrów od…
Ali Abi Issa, przewodniczący Rady Naczelnej Ligi Muzułmańskiej w RP, wychowywał się w Bejrucie w obozie dla palestyńskich uchodźców. W rozmowie z “Chiduszem” opowiada o islamie, Izraelu, Palestynie, islamofobii i Państwie Islamskim.
Parsza Toldot opowiada o narodzinach i młodzieńczej rywalizacji pomiędzy Jaakowem i Ezawem. Kończy się, gdy obaj bracia mają już żony i są daleko od siebie. Bracia – przypomnijmy – byli bliźniakami i, jak czytamy, walczyli nawet w łonie swej matki (Bereszit 25:22). Rywalizacja zaczęła się więc na długo zanim przyszli na świat. Raszi twierdzi, że była…
W listopadzie obchodzimy święto tolerancji. Ale czy tolerancja jest tym, na czym nam naprawdę zależy? Nie znoszę, gdy to słowo pojawia się w kontekście ideału, do którego powinniśmy dążyć. Dlaczego? Dlatego, że jeśli cię toleruję, oznacza to, że niespecjalnie cię lubię – lub wprost cię nie cierpię – ale jestem zmuszony przyjąć do wiadomości fakt, że istniejesz. Bycie poprawnym politycznie oznacza, że muszę to „tolerować” nawet publicznie. Innymi słowy, ideał tolerancji to ideał powstrzymywanej niechęci. Nawet jeśli to niechęć kontrolowana i ukryta, wciąż jest u podstawy.
26 sierpnia oficjalnie zakończyła się izraelska interwencja militarna w Strefie Gazy, rozpoczęta na skutek ostrzałów rakietowych terytorium Izraela ze strony Hamasu. Nierówny rozkład sił militarnych i bilans ofiar (znacznie wyższy po stronie palestyńskiej i, jak przyznają same Siły Obronne Izraela, w ponad połowie obejmujący ludność cywilną) stały się tematem wielu dyskusji poddających w wątpliwość zasadność…
14. punkt spisanego w lutym 1854 r. statutu Żydowskiego Seminarium Teologicznego Fundacji Fränckla we Wrocławiu mówi, że na jego dyrektora „może być powołany tylko rabin uczony, powszechnie ceniony za głęboką znajomość teologii żydowskiej” oraz z „ogólnym naukowym wykształceniem, który dzięki swojej religijności cieszy się powszechnym zaufaniem”. Precyzuje również, że wyboru dyrektora dokonuje rada kuratorów, konsultując się przy tym z rabinami z trzech „najbardziej poważanych gmin izraelickich Niemiec”. Historia zweryfikuje te założenia, bowiem tylko dwie osoby w ponad osiemdziesięcioletniej historii instytucji będą nosiły tytuł Seminardirektor. Już w 1879 roku po śmierci Leysera Lazarusa (kierującego placówką przez ledwie cztery lata), dyrektorskie obowiązki…
Pomagała mu rodzina żydowskich emigrantów z Litwy, państwo Kornofsky. Nie tylko dawali mu zarobić, ale traktowali go prawie jak krewnego; to oni pierwsi podarowali Louisowi kornet. „Biali bezbożnie szydzili z nich, uważając się za lepszych niż Żydzi. Choć miałem tylko siedem lat, już to rozumiałem”, wspominał po latach. Od tej rodziny dostał nie tylko swój pierwszy instrument. Pewnego dnia w 1960 roku znany fotograf Herb Snitzer zrobił zdjęcie jadącemu w autobusie artyście: zauważył, że ma przy sobie, jak zawsze, tarczę z Gwiazdą Dawida. Medalion ten nosił do końca życia i mówił, że to w domu swoich litewskich przyjaciół uczył się życia.
Śledząc historię punka i jego filozofię, zaczynając od komika Lenny’ego Bruce’a, przez współzałożyciela magazynu „Punk” Johna Holmstroma, pierwszych rockowych krytyków muzycznych, managerów, muzyków, producentów, właściciela słynnego nowojorskiego klubu CBGB Hillego Kristala, kończąc na kierownikach wytwórni muzycznych, można odnieść wrażenie, że punk rock jest żydowski. Zestawiając tę filozofię z problemami tożsamościowymi Żydów (szczególnie po drugiej wojnie…