Excerpt from the article: Life goes by, day after day. It has its ups and downs. His wife is unwell again. He stands in front of the synagogue in Wrocław and lights another cigarette. “It would be silly to die for no reason”, he says, and laughs. “His aunt lived nearby. “What do you want…
magazyn żydowski
Michał Bojanowski
Studiował polskie i żydowskie sprawy we Wrocławiu, Berlinie, Sztokholmie i Heidelbergu. Jeden z założycieli i redaktor naczelny „Chiduszu".
Wygrani do raju
Krystyna Naszkowska: Pomarcowi „emigranci” dokonali przełomu w mentalności szwedzkiego społeczeństwa, zdobywając stanowiska zarezerwowane wówczas tylko dla Szwedów. Nie dziwi mnie, że obecnie redaktorem naczelnym „Dagens Nyheter”, największej, najbardziej opiniotwórczej szwedzkiej gazety, jest Piotr Wołodarski. On jest Szwedem, tam się urodził, jego pierwszym językiem jest szwedzki i, poza nazwiskiem, nie ma żadnych emigranckich obciążeń. Jednak jego ojciec, Aleksander Wołodarski, który buduje całe dzielnice Sztokholmu, należy do tej grupy ludzi, którzy odnieśli sukces w ekskluzywnym szwedzkim środowisku, będąc przy tym zupełnie z zewnątrz, a dla Szwedów zapewne znikąd.
Mur cementował niechęć. Rozmowa z Anną Bikont o Sendlerowej
W książce „Sendlerowa. W ukryciu” Anna Bikont burzy szereg stereotypów na temat Ireny Sendlerowej i Żegoty. Sprawiedliwym chce zbudować pomnik prawdziwy, stawiając przy tym szereg fundamentalnych pytań o trudne relacje polsko-żydowskie w czasie wojny.
Pan Rysiu [opowieść o polskim Żydzie]
W stołowym powiesiła godło, na lewo Cyrankiewicza, a po prawej Gomułkę. Przy tym była bardzo wierzącą katoliczką. Śmiał się z niej i mówił, Klimkowa, ściągnijże ty to godło! Jak jesteś taką katoliczką, to lepiej powieś krzyż. Będziesz miała prawdziwą Golgotę – krzyż i dwóch łotrów!
Wiedzą sąsiedzi, jak kto siedzi
Matka kazała jej iść w stronę jakiegoś obcego człowieka. Nic więcej nie powiedziała, nie dała nic na drogę. Wsadził ją na rower i odjechał, jak ojciec, który przypadkowo zabrał córkę w nieodpowiednie miejsce. Gdy po trzech latach opuszczała jego dom, nie podziękowała, nie mogła nawet odwrócić się i spojrzeć w stronę miejsca, w którym uratowano jej życie.
Od Statutu kaliskiego do wojny o cmentarz
W tym roku mija siedemnaście lat, od kiedy Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP wystąpił do Komisji Regulacyjnej z wnioskiem o zwrot starego cmentarza żydowskiego w Kaliszu. Po latach rozmów władze miasta niespodziewanie odmówiły podpisania wypracowywanej przez długi czas ugody, tłumacząc, że cmentarza zwrócić nie mogą, bo sprzeciwiają się temu mieszkańcy, a Żydzi i tak nigdy nie przedstawili dokumentów potwierdzających prawo własności. Okazało się, że ponad 650 lat chowania zmarłych w jednym miejscu nie jest wystarczającym powodem do zwrotu jednego z najstarszych i najważniejszych cmentarzy żydowskich w Polsce.
Teatralny powrót „Malowanego ptaka”
Po latach wraca „Malowany ptak”, tym razem, by przypomnieć nam o „obowiązku zobaczenia naszej przeszłości w prawdzie”. Reżyserka Maja Kleczewska w swoim spektaklu chce, byśmy zapomnieli o awanturze, w jakiej rodziła się sława Kosińskiego, bo ma ambicje rozpoczęcia „nareszcie możliwej” rozmowy o Polakach, którzy „biernie obserwowali” zagładę narodu żydowskiego. Debaty „otwartej i szerokiej”, pomimo wielkich chęci, spektakl Teatru Żydowskiego i Teatru Polskiego w Poznaniu jednak nie otwiera.
Dybuki współczesnej Ukrainy
Mieszkańcy Humania montują wielki krzyż z figurą Jezusa w miejscu, gdzie zawsze modlą się Żydzi. Sławią bohaterów odpowiedzialnych za wymordowanie tysięcy Żydów w XVIII w. Oskarżają Żydów o dawanie łapówek i niepłacenie podatków. Jak skończy się ten konflikt?
Co wiemy o pogromie w Kielcach?
4 lipca 1946 roku podczas pogromu w Kielcach zostało zamordowanych 37 Żydów, a kolejnych kilkadziesiąt osób zostało rannych. Po dwukrotnym śledztwie IPN-u kwestia odpowiedzialności za tę zbrodnię nadal pozostaje przedmiotem ożywionej dyskusji. Dlaczego?