W związku z ordynacją Rabinów z berlińskiego Kolegium im. Abrahama Geigera w Synagodze pod Białym Bocianem wiele osób zapytało mnie, jak tradycyjni Żydzi powinni odnosić się do żydów nieortodoksyjnych? To trafne pytanie, wokół którego dyskusja toczy się od lat. W środowisku ortodoksyjnym pojawia się wiele różnych opinii o tym, jak odnosić się do niehalachicznych ruchów. Rabin…
W sierpniu aż dwukrotnie upamiętniono kaliskich Żydów. Historyczne centrum dzielnicy żydowskiej, uroczyście otworzone po przebudowie przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, stało się nowym symbolem Kalisza, w stulecie po zburzeniu miasta. 22 sierpnia 2014 roku w Kaliszu uroczyście odsłonięto i zaprezentowano tablice upamiętniające kaliskich Żydów zamordowanych podczas II wojny światowej oraz zburzone przez hitlerowców synagogi. Na…
Pod koniec lat sześćdziesiątych XIX wieku Abraham Geiger wysyła do Jamesa de Rotschilda, wpływowego bankiera, rozporządzającego olbrzymią fortuną, list z prośbą o finansowe wsparcie idei, którą owładnięty jest od wielu lat. Chce, aby na jednym z niemieckich uniwersytetów powstał wydział teologii żydowskiej. Argumentuje, że jest to konieczne, aby judaizm zaznaczył swoje równe i ważne miejsce…
„Jak mogło do tego dojść?” pyta opinia publiczna analizując wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego w Polsce. Nie lada zdziwienie wywołuje wynik uzyskany przez Kongres Nowej Prawicy Janusza Korwin – Mikkego, która, uzyskując: 7,15% ogółu głosów, zdobyła czwarte miejsce w wyborach. Dla porównania protoplasta KNP, czyli Unia Polityki Realnej w poprzednich wyborach do tej instytucji uzyskała…
Złotnik Carl Gotlitlieb Freytag (1801-1834) wykonał tę piękną lampę na początku XIX wieku. Dzieło wrocławskiego artysty-rzemieślnika zniknęło na 200 lat, może nie w pomroce dziejów, a raczej w ich zawierusze. Na pytanie, czy “wieczne światło” tej lampy płonęło w jakiejś synagodze nad Aron ha-Kodesz, czy może nie zabłysło do tej pory, chyba nigdy nie otrzymamy…
Romuald Waszkinel, ksiądz i wykładowca Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, o tym, że jest Żydem uratowanym przez polską rodzinę, dowiedział się w wieku 35 lat. Zapamiętał, że było to w czwartek, bo w kalendarzu zanotował wtedy „Teraz wszystko już wiem”. Przez kolejnych dziesięć lat, z pomocą znajomych szukał śladów najlepszego krawca ze Święcian, jego żony i synka…
W lutym przewodniczący wrocławskiej gminy Aleksander Gleichgewicht otrzymał informację o możliwości zakupu w znanym warszawskim antykwariacie zabytkowej srebrnej lampy wiecznej (hebr. ner tamid), wykonanej w 1809 roku przez słynnego wrocławskiego srebrnika Carla Gotllieba Freytaga. Po konsultacjach z historykami sztuki i historykami Gmina Żydowska postanowiła, że zaginiona przez dekady lampa winna wrócić do Wrocławia, by zająć godne…
Rozmowa z Pawłem Mazurem, adiunktem na Wydziale Nauk Społecznych UAM, inicjatorem upamiętnienia zniszczonego cmentarza żydowskiego w Rychwale. Magdalena Wójcik: Jak przebiegały prace nad upamiętnieniem rychwalskich Żydów? Paweł Mazur: W lutym 2012 roku poprosiłem Komisję Rabiniczną o wsparcie inicjatywy upamiętnienia cmentarza żydowskiego w Rychwale. Wtedy rabin Michael Schudrich niezwłocznie skierował pismo do burmistrza miasta, który zadeklarował…
Jeżeli szabat zaczyna się o zachodzie słońca a kończy o zmroku, to co zrobić, gdy słońce nie zachodzi? Na szczęście w Polsce nie musimy mierzyć się z taką zagwozdką. Jeżeli jednak wybierzemy się w ciepłych miesiącach na przykład do północnej Skandynawii, doświadczymy tam białych nocy. Całymi tygodniami słońce nie zachodzi, przemieszcza się po niebie, ale…