Chidusz 2/2017: Koniec szwedzkiego raju?

W kontekście kolejnej rocznicy Marca 68 przyglądamy się Szwecji. Z jednej strony Krystyna Naszkowska opowiada o losach emigrantów marcowych (a propos wydania jej świetnej książki “Wygnani do raju”), z drugiej zaś pytamy o obecną sytuację społeczności żydowskiej w Szwecji: czy rzeczywiście jest to dobry kraj, lecz nie dla Żydów?

Tak twierdzi chociażby Shirley Tsubarah, pół-Szwedka, pół-Izaelka, która zdecydowała się wyprowadzić ze Szwecji z powodu antysemityzmu. Stosy wyzwisk i gróźb zamieniła na spokojne, jak twierdzi, życie w Izraelu.

W tym numerze kontynuujemy temat polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Opowiadamy historię rodziny Jadwigi i Stanisława Soleckich, dla których, choć uratowali od śmierci młodą Madeleine, wojna skończyła się wielką tragedią.

chidusz-antysemityzm-w-szwecji-jewish-community-of-sweden-antisemitism-in-sweden-eshkol-nevo-rabbi-jonathan-sacks-torah-komentarze-do-parszy-sprawiedliwi-wsrod-narodow-swiata

Na rdzeń hebrajskiego słowa “Chidusz” składają się trzy litery: chet, dalet i szin. Ten szoresz (hebr. korzeń, rdzeń) tworzy grupę słów oznaczających coś nowego, innowacyjnego. Od początku naszą ideą było, aby w “Chiduszu” pojawiało się coś zupełnie nowego. Od dwóch lat poszukiwaliśmy rabina, który dołączyłby do naszej redakcji. Chcieliśmy, aby był to jeden z najmądrzejszych rabinów na świecie. Udało się. Jonathan Sacks, światowej sławy rabin, zgodził się, abyśmy tłumaczyli i publikowali w “Chiduszu” jego, pisane na bieżąco, komentarze do Tory (kliknij, aby przeczytać więcej). To wielka radość, że myśl rabina Sacksa będzie szerzej dostępna w Polsce.

Na okładce Sztokholm. Do niego nasza ulubiona (na okładce ledwo widoczna) piosenka o emigrantach marcowych: W żółtych płomieniach liści.

 

Spis treści

 

Piękny kraj, nie dla Żydów

O antysemityzmie w skandynawskim raju

Katarzyna Andersz

 

Nigdy nie będzie tam lepiej

Rozmowa z Shirley Tsubarah o tym, dlaczego wyprowadziła się z Malmö

Katarzyna Andersz

 

Wygnani do raju

O losach emigrantów marcowych w Szwecji opowiada Krystyna Naszkowska

Michał Bojanowski

 

Wiedzą sąsiedzi, jak kto siedzi

O wojennej traumie ratowanych i ratujących

Michał Bojanowski

 

Muchy

Pierwsze polskie tłumaczenie opowiadania Eshkola Nevo

Tłumaczenie: Ula Rybicka

 

Mendele Mocher Sforim: Szkice do mojej biografii

Dziadek literatury jidysz o swojej fascynacji Talmudem

Opracowanie i tłumaczenie: Magdalena Wójcik

 

Przymierze i rozmowa

Studiowanie Tory z rabinem Jonathanem Sacksem

Redakcja

 

Obozowanie i wędrówka

Komentarze rabina Jonathana Sacksa do parszy Wajakhel i Pekudej (kliknij w tytuł, aby przeczytać)

Tłumaczenie: Jolanta Różyło

 

Samo-ofiarowanie

Komentarz rabina Jonathana Sacksa do parszy Wajikra

Tłumaczenie: Jolanta Różyło

 

Dlaczego cywilizacje umierają

Komentarz rabina Jonathana Sacksa do parszy Caw

Tłumaczenie: Wioleta Urbańska

 

Życzymy przyjemnej lektury!