CHIDUSZ 13 – 12/2014

Z Wallstraße na Włodkowica

Wyobraź sobie, że masz 15 lat i bierzesz małą walizkę, nawet nie walizkę, tylko jakieś małe pudełko, chowasz do środka swój talit i Torę i jedyne, czego chcesz, to przeżyć. I żeby przeżyć, robisz rzeczy, których normalnie nie możesz sobie nawet wyobrazić. Albo wyobraź sobie, że masz 90 lat, i sam pracujesz na dużej farmie,…

Dlaczego w synagodze Pod Białym Bocianem znajdują się wizerunki zwierząt?

Tora mówi: „Nie uczynisz sobie posągu, ani żadnego obrazu tego, co na niebie wysoko, i co na ziemi nisko, i co w wodzie poniżej ziemi” (Szemot 20:4). Dlaczego w takim razie Ner Tamid w Synagodze pod Białym Bocianem przedstawia wizerunki głów jeleni? Jedno z dziesięciu przykazań zabrania nam przedstawiania wizerunków ludzi, aniołów i innych „niebiańskich” postaci.…

Powered by OIL, czyli co z tym tłustym życiem

Z wielką radością patrzę na nowoczesne nawyki kulinarne Żydów, głownie mieszkających w Izraelu. Zdrowe oleje, humus, mnóstwo warzyw i owoców. Za każdym razem, gdy jestem w Izraelu, z podziwem i nutą zazdrości patrzę, gdy na stołach królują sałaty, grillowane warzywa, a przede wszystkim oleje roślinne! Nie bójmy się wyznaczać pozytywnych trendów. Robiliśmy to już nie raz na kartach historii, za każdym razem – ze świetnym efektem. Zrewolucjonizujmy nasze życie, a przy tym – polskie talerze.

Cedaka nie od święta

Jednym z podstawowych filarów życia żydowskiego jest dobroczynność. I to niemała, bo tradycyjnie mówi się aż o dziesięciu procentach dochodu. Tragiczna historia wymusiła w Polsce pewne modyfikacje: społeczność żydowska została – niestety dosłownie – zdziesiątkowana i obowiązek udzielania pomocy ubogim i potrzebującym spadł na instytucje, a obecnie przede wszystkim na gminy żydowskie. Oczywiście przy gminach…

Komunista, syjonista, patriota? Życie i działalność Jakuba Egita

Biogram „żydowskiego wojewody”, który przez prawie pięć lat kierował życiem żydowskim w powojennych realiach Dolnego Śląska nie istnieje. O Egicie niewiele dowiemy się z opracowań historycznych. Marek Szajda na podstawie zachowanych dokumentów, w dużej mierze znajdujących się w Instytucie Pamięci Narodowej, próbuje stworzyć opowieść o życiu Egita.

Tematyka biblijna w powieści Williama Faulknera „Absalomie, Absalomie…”

Pewnego razu do jego gabinetu w Hollywood przyszedł słynny aktor – Clark Gable – i zapytał, którego ze współczesnych pisarzy poleciłby mu Faulkner poczytać. Zastanowiwszy się chwilę, William odpowiedział: – Hemingway, Tomas Mann i ja. – Pan też pisze?! – zdziwił się aktor.
Dopiero Nagroda Nobla zwróciła uwagę Ameryki na Faulknera i dopiero po jego śmierci powieść „Absalomie, Absalomie” uznano szczytowym osiągnięciem literatury amerykańskiej.

Jak wyjątkowo piękni jesteśmy na Chanukę!

Chanuka nazywana jest Świętem Świateł. Powód jest raczej oczywisty – przez osiem nocy zapalamy świece, codziennie o jedną więcej, tak, aby ósmego wieczoru naszej chanukiji paliły się wszystkie. W tym roku zapalenie świec rozpoczniemy wieczorem, 16 grudnia, i będziemy to czynić aż do 23 grudnia (w takim terminie w tym roku wypada hebrajska data: 25…