kultura

Tematyka biblijna w powieści Williama Faulknera „Absalomie, Absalomie…”

Pewnego razu do jego gabinetu w Hollywood przyszedł słynny aktor – Clark Gable – i zapytał, którego ze współczesnych pisarzy poleciłby mu Faulkner poczytać. Zastanowiwszy się chwilę, William odpowiedział: – Hemingway, Tomas Mann i ja. – Pan też pisze?! – zdziwił się aktor.
Dopiero Nagroda Nobla zwróciła uwagę Ameryki na Faulknera i dopiero po jego śmierci powieść „Absalomie, Absalomie” uznano szczytowym osiągnięciem literatury amerykańskiej.

Jakie kolory ma historia?

Profesor Marcin Wodziński, twórca koncepcji galerii XIX w. w Muzeum Historii Żydów Polskich w rozmowie z Markiem Szajdą opowiada o otwartej niedawno wystawie głównej

Louis Armstrong, “Idź, Mojżeszu!”

Pomagała mu rodzina żydowskich emigrantów z Litwy, państwo Kornofsky. Nie tylko dawali mu zarobić, ale traktowali go prawie jak krewnego; to oni pierwsi podarowali Louisowi kornet. „Biali bezbożnie szydzili z nich, uważając się za lepszych niż Żydzi. Choć miałem tylko siedem lat, już to rozumiałem”, wspominał po latach. Od tej rodziny dostał nie tylko swój pierwszy instrument. Pewnego dnia w 1960 roku znany fotograf Herb Snitzer zrobił zdjęcie jadącemu w autobusie artyście: zauważył, że ma przy sobie, jak zawsze, tarczę z Gwiazdą Dawida. Medalion ten nosił do końca życia i mówił, że to w domu swoich litewskich przyjaciół uczył się życia.

Żydowskie korzenie punk rocka

Śledząc historię punka i jego filozofię, zaczynając od komika Lenny’ego Bruce’a, przez współzałożyciela magazynu „Punk” Johna Holmstroma, pierwszych rockowych krytyków muzycznych, managerów, muzyków, producentów, właściciela słynnego nowojorskiego klubu CBGB Hillego Kristala, kończąc na kierownikach wytwórni muzycznych, można odnieść wrażenie, że punk rock jest żydowski. Zestawiając tę filozofię z problemami tożsamościowymi Żydów (szczególnie po drugiej wojnie…

Broniewski: Wsiądź w dziewiątkę i jedź do końca, na górę Scopus

W 1941 roku podpisano pakt Sikorski – Majski, który dotyczył m.in. utworzenia w ZSRR armii złożonej z wywiezionych po wrześniu pamiętnego roku Polaków. Broniewski, wraz z setką innych polskich twórców, został aresztowany przez NKWD. W więzieniu saratowskim siedział z Aleksandrem Watem i działaczami Buntu z Warszawy: Wiktorem Alterem i Henrykiem Erlichem. W Jerozolimie chwalił się izraelskiemu publicyście, Dawidowi Lazerowi, że Alter – znany lewicowy mówca i działacz, dawał mu lekcje z fizyki teoretycznej, dziedziny bądź co bądź zupełnie obcej poecie.

Świętokrzyski sztetl w Chmielniku

Historia nie biegnie głównymi traktami, ale przede wszystkim chodzi bocznymi uliczkami spokojnych miasteczek – to motto wyryte na tablicy upamiętniającej żydowsko – polskie dziedzictwo Chmielnika. Miasto z prowincjonalności uczyniło swój atut i w nowopowstałym Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym Świętokrzyski Sztetl prezentuje historię typowego żydowskiego sztetla w nowoczesny sposób, nie tylko niespotykany do tej pory w niewielkich polskich…

Na szczęście to nie tylko Żyd z pieniążkiem

Rozczarują się ci, którzy w książce „Na szczęście to Żyd” będą szukali jasnych odpowiedzi na pytanie, jaki mieć stosunek do kontrowersyjnych figurek Żydów. Dla antropolożki Erici Lehrer figurka Żyda z pieniążkiem staje się pretekstem do pokazania różnorodności trudnego świata małych rzeźb Żydów spotykanych w polskiej kulturze ludowej. Rozczarują się też ci, którzy sięgną po tę…

Babiniec na babińcu

O kobietach, literaturze i przemianach jidysz z Joanną Lisek rozmawia Michał Bojanowski tuż po otwarciu wystawy “Kobiety w kulturze jidysz”.

alter

Mi Polin: żydowski design

Mi Polin to pierwsza w Polsce marka designerskich judaików projektowanych i produkowanych w kraju. Łącząc żydowską tradycję z designem i micwą, aby przedmioty rytualne były piękne, Helena Czernek i Aleksander Prugar stworzyli markę, która w krótkim czasie stała się nieodłącznym elementem życia żydowskiego w Polsce. Jak powstało Mi Polin? Aleksander: Właściwie Mi Polin powstało dzięki…