kultura

Bóg często płacze z radości

Lawrence Kushner w wydanej niedawno po polsku książce „Bóg jest na tym miejscu, a ja nie wiedziałem” opowiada doskonały, współczesny midrasz o Jakubie, Mojżeszu, historii żydowskiej, ale przede wszystkim o moim i twoim „Ja”, które, jeżeli z kimś ma dużo wspólnego, to z Bogiem. Kushner opowiada o relacji Boga i człowieka tak, że czujesz się…

Świadectwa Zagłady. W rumowisku pamięci

„Jest to z pewnością najwybitniejsza praca o funkcjonowaniu pamięci ofiar Zagłady, która ułatwia zrozumienie olbrzymiej literatury wspomnieniowej i tego, co nazywamy historią oralną.” Paweł Śpiewak Nakładem Żydowskiego Instytutu Historycznego ukazała się książka „Świadectwa Zagłady. W rumowisku pamięci” autorstwa wybitnego badacza literatury Zagłady Lawrenca L. Langera. Książka to wnikliwa analiza świadectw wideo, do których autor dotarł dzięki Fortunoff Video Archive for Holocaust Testimonies przy Uniwersytecie w Yale – udało się tam zgromadzić ponad tysiąc czterysta różnej długości nagrań. Książka udowadnia, że o literaturze, a przede wszystkim wspomnieniach związanych z Zagładą warto mówić nowym, przemyślanym językiem. To temat stale obecny w kulturze…

Narodowa galeria fryzur

Byłem wczoraj u fryzjera z tym albumem. Próbował mnie czesać à la „Makabi” z Nowego Sącza. Chłopaki niby od stóp do głów w sporcie, a jednak żaden nie zapomniał o tym, co ma na głowie. Fryzjer zachwycił się, zamówił album, będzie ożywiał stare fotografie.

Chłopcy z Podhala, pięściarze z Katowic, lekkoatletki z Krakowa, z pięknie ułożonymi włosami. Widocznie nikt nie wpadł jeszcze na pomysł golenia głów, pięściarze mają piękne ciała i bujne czupryny. Podobno tuż przed wojną ci najbardziej sprawni, pewnie właśnie pięściarze z Katowic, zdążyli uciec z Polski. Reszta gdzieś tam poznikała.

Adresat nieznany we wrocławskiej synagodze

Jednym z wydarzeń towarzyszących wrocławskim obchodom Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Zagłady był spektakl „Adresat Nieznany” w reżyserii Andrzeja Wilka wystawiony w synagodze Pod Białym Bocianem. Tekst sztuki oparty jest na krótkiej powieści Kathrine Kressmann Taylor z 1938 roku. W główne role wcielili się aktorzy Teatru Polskiego we Wrocławiu Marian Czerski i Igor Kujawski. Sama…

Jeszcze jeden sąd nad Judaszem

Szmuel Asz, bohater najnowszej powieści Oza, mówi o Judaszu „pierwszy i ostatni prawdziwy chrześcijanin”. Jego spojrzenie na postać, która od stuleci funkcjonuje w kulturze jako synonim zdrajcy, jest łagodne, a przede wszystkim pełne zrozumienia. Dalekie temu, jakie wypływa z tekstów ewangelicznych; bliskie „Ewangelii Judasza”, sensacyjnemu apokryfowi odkrytemu niecałe 40 lat temu, a odczytanemu dopiero w…

Żart świetny, ale nieśmieszny

Bohater naszej opowieści, Toni, nie był ani mądry, ani głupi. W roku 1939, kiedy przyszli Niemcy, miał dziewięć lat. Wydawało mu się, że jak tylko przyjdą, przeżyje jakieś nadzwyczajne przygody, na przykład dostanie rewolwer i zastrzeli hitlerowskiego adiutanta z wąsikiem. (…) Nikt mu żadnego rewolweru nie dał. (…) Niedługo zaczął nosić żydowską gwiazdę i chodzić do żydowskiej szkoły. (…) Mając dwanaście lat, pojechał z mamą imieniem Liza do getta, gdzie nawet dosyć mu się podobało.

„…od Mojżesza, do Sandy’ego Koufaxa”

Synagoga Shaarey Zedek w Detroit, zmierzch wielkiego kryzysu. Wśród ludzi zmierzających na nabożeństwo w wieczór Jom Kipur jest Henry Benjamin Greenberg. Młody Żyd wychowany na nowojorskim Bronksie celebruje – nie po raz pierwszy – Dzień Pojednania, ale nigdy dotąd wspólnota nie witała go owacją na stojąco. Hank czuje się zakłopotany. Uważa, że nie jest bohaterem…

Wernisaż wystawy we wrocławskiej synagodze: Sztuka pokoju. Izrael w oczach dzieci

We wtorek 15. marca o godz. 18:00 w galerii na drugim piętrze Centrum Kultury i Edukacji Żydowskiej w synagodze Pod Białym Bocianem odbędzie się wernisaż wystawy “Sztuka pokoju. Izrael w oczach dzieci”. Wystawa prezentuje prace młodych Żydów, Arabów i Druzów oraz dzieci etiopskich i rosyjskich emigrantów stworzone na przestrzeni ponad 15 lat. Kiedy media obiegały…