Hagada to zbiór anegdot o ludziach opowiadających o wyjściu Izraelitów z Egiptu. Jest to najważniejszy element żydowskiej narracji, a mimo to kobiety nie pojawiają się tutaj ani jako bohaterki, ani gawędziarki. Po prostu ich nie ma. Jeśli rzeczywiście tak jest, że „człowiek bez historii nie istnieje”, to Hagady na Pesach opowiadają o wydarzeniu, w którym udział kobiecych bohaterek jest zupełnie nieistotny.
W Megilat Ester jedynie trzem kobietom nadano imiona: Waszti, Ester i Zeresz. Zeresz to zła żona Hamana, Ester to dobra królowa ratująca Żydów. A Waszti? Tu pojawia się problem: to, za jaką postać jest uważana, zależy od epoki, a często także od płci osoby, która komentuje biblijną historię.
Zapraszamy do obejrzenia i posłuchania dwóch podkastów, w których wystąpili członkowie naszej redakcji.
Jak pod wpływem rozwoju medycyny zmieniała się interpretacja halachy? Jakie wyzwanie dla rabinów będą stanowić zdobycze technologiczne XXI wieku? O sytuacjach, w których rozwój nauki trzeba pogodzić z wielowiekowym prawem religijnym, opowiada rabin Ari Zivotofsky, doktor neurobiologii i wykwalifikowanych szochet.
„W pewnym momencie podszedł do mnie, wyciągnął nóż z kieszeni i zaatakował. Chciał wbić go w szyję, ale nie trafił. Uderzył jakieś dziesięć centymetrów niżej. Oboje byliśmy przekonani, że nóż tkwi głęboko w ciele. Uciekając, jeszcze się odwrócił, żeby zobaczyć, jak konam. Uratowała mnie gruba kurtka z Polski” – mówi rabin Boaz Pash o ataku palestyńskiego nożownika w Jerozolimie, w którym omal nie zginął.
Kto i w jaki sposób dokonuje tahary, czyli rytualnego przygotowania ciała przed złożeniem do grobu? Jak przebiega ten proces? Z czym muszą zmagać się ci, którzy go przeprowadzają? W reportażu Święta praca o swoich doświadczeniach opowiadają członkowie bractw pogrzebowych z gmin żydowskich we Wrocławiu, Krakowie oraz Warszawie.
Współczucie dla zwierząt jest miarą duchowej doskonałości.
Sukot to nie tylko czas budowania szałasów, ale przede wszystkim czas spotkań. Tradycyjnie do bliższych i dalszych znajomych dodaje się codziennie kolejnego duchowego gościa. Przez wieki brakowało wśród nich kobiet, czemu od kilku dekad próbuje się zaradzić, sugerując biblijne czy współczesne listy gościń. Dołączam do tej nowej tradycji, przedstawiając własną grupę kobiet, które chętnie ugościłabym w swojej suce.
Znacznie większy problem dla współczesnych Żydów stanowi zapis z osiemnastego rozdziału księgi Wa-jikra (Ks. Kapłańska), czytany w Jom Kipur po południu. Problem jest dwojakiego rodzaju. Po pierwsze, nie od razu staje się jasne, dlaczego temat ten podejmowany jest publicznie. Na pewno nie ma on nas do niczego zainspirować, a właśnie tego oczekiwalibyśmy od świątecznego czytania. Ponadto jeden z wersów tego fragmentu był wykorzystywany przez tysiąclecia – zarówno przez chrześcijan, jak i Żydów – jako biblijne przyzwolenie na piętnowanie homoseksualizmu.
Kilka słów na Nowy Rok od Michaela Schudricha, naczelnego rabina Polski