Po raz pierwszy w Dzierżoniowie odbędą się obchody rocznicy Nocy Kryształowej. W 76 lat po tym tragicznym wydarzeniu, które dotknęło również członków społeczności żydowskiej w Reichenbachu (niem. Dzierżoniów), w sobotę (dzień przed obchodami we Wrocławiu) Dorin i Rafael Blau zapraszają do Synagogi Rutika na wieczór poświęcony pamięci ofiar hitleryzmu.

W programie: wernisaż wystawy “Synagogi dolnośląskie”, przygotowanej przez Joannę Śliwę – Cichoń oraz Aleksandra Fulara, koncert pieśni żydowskich “Es Brent” Kamili Kłos i zespołu ŻWAWI,  wykład Anny Grużlewskiej o nocy kryształowej w Dzierżoniowie, wykład “Cudem ocalona” dr Beaty Hebzdy – Sołogub.

Noc kryształowa w Reichenbachu

W momencie dojścia Hitlera do władzy w Dzierżoniowie mieszkało zaledwie 67 Żydów, coraz bardziej odczuwali oni nazistowskie represje, a mimo to żaden z nich nie spodziewał się, że noc kryształowa będzie ich tylko gorzkim preludium. Pogrom 10 listopada 1938 roku był dobrze zaplanowany i przygotowany. W zajściach uczestniczyły bojówki nazistowskie, do których przyłączyły się osoby żywiące niechęć do Żydów i podatne na indoktrynację. W porównaniu do Świdnicy, Kłodzka i Wrocławia, gdzie spalono synagogi i demolowano mieszkania prywatne, wydarzenia dzierżoniowskie wydają się mniej jaskrawe. Nie zmienia to faktu, że zdemolowane zostały sklepy i synagoga, w której wybito okna. Dokonano też wielu aresztowań. Przykładem losów uwięzionych Żydów z Dzierżoniowa może być prokurent Franz Kantorowicz, który po aresztowaniu trafił do obozu koncentracyjnego Buchenwald, gdzie przebywał do 8 grudnia 1938 roku. Został on zwolniony z obozu, a następnie udało mu się wraz z rodziną wyemigrować do Wielkiej Brytanii. Innym tragicznym przejawem zwiększającego się terroru było zabójstwo fabrykanta i kupca Juliusa Beera (na podst. sztetl.org.pl).