Okazuje się, że Nowa Synagoga w Breslau, druga (po berlińskiej) największa w ówczesnych Niemczech, nie do końca zniknęła z powierzchni ziemi. Wydawało by się, że po wysadzeniu jej w powietrze podczas nocy kryształowej 1938 roku i późniejszym dokładnym jej rozebraniu, po zawierusze wojennej, zniszczeniu Breslau i nie do końca przemyślanej odbudowie miasta po wojnie, nic nie mogło zachować się do naszych czasów. A jednak.

W tym numerze prezentujemy fragment muru otaczającego synagogę, który do dziś stoi na swoim miejscu we Wrocławiu i praktycznie nikt o nim nie wie. Niezwykłe odkrycie to zasługa Lva Sterna, izraelsko – polskiego architekta związanego z Wrocławiem, który opowiedział Katarzynie Andersz o tym niezwykłym znalezisku i projekcie przeniesienia muru na dziedziniec synagogi Pod Białym Bocianem. Stąd kolejna, wyjątkowa okładka Edyty Marciniak: przedstawia fragment odnalezionego muru oglądany przez mieszkańców Wrocławia. W tle, być może gdzieś pośród obłoków, przypomina się spalona synagoga.

Kwiecień to wyjątkowy miesiąc dla społeczności żydowskiej w Polsce. W tym roku w rocznicę powstania w getcie uroczyście odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą Raoulowi Wallenbergowi, Szwedowi, który podczas drugiej wojny światowej ratował węgierskich Żydów. Upamiętnienie było związane z nadaniem jednej z ulic w centrum Warszawy imienia tego znanego szwedzkiego dyplomaty. Z tej okazji do Polski przyjechała wnuczka siostry Wallenberga. Cecillia Åhlberg opowiedziała o swojej rodzinie, przemianach w szwedzkim społeczeństwie i potrzebie pomocy ludziom w potrzebie, szczególnie teraz, gdy media zapomniały już m.in. o problemie uchodźców, a wzywanie do pomocy jest traktowane jako opowiedzenie się przeciwko obecnej partii rządzącej.

O prawach człowieka w kontekście postaci Raoula Wallenberga opowiada Rolf Ring, dyrektor szwedzkiego Instytutu im. Raoula Wallenberga w Lund.

Tuż po rocznicy powstania w getcie otwarto w Polsce pierwszy oddział Hillela – międzynarodowej organizacji zrzeszającej studentów żydowskich. O planach w Polsce opowiada Eric Fingerhut, dyrektor Hillel International.

Jakub Lang zaprasza w kolejną podróż do świata muzyki. Tym razem opowiada o żydowskich twórcach Woodstocku, najpopularniejszego festiwalu w historii muzyki rozrywkowej.

Ula Rybicka po raz kolejny prezentuje świeżą dawkę izraelskiej literatury: 11 mikroopowiadań Alexa Epsteina w pierwszym tłumaczeniu na język polski. Ponadto wspominamy zmarłego niedawno Imre Kertesza oraz Szolema Alejchema, którego setna rocznica śmierci niedawno przypadła. Magdalena Wójcik wybrała fragmenty prasy w jidysz sprzed stu lat, które zawiadamiają o śmierci wybitnego pisarza.

“Chidusz” można zakupić w salonach Empik na terenie całego kraju, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Żydowskim Instytucie Historycznym oraz w Centrum Informacji Żydowskiej (CIŻ Cafe) we Wrocławiu przy Włodkowica 9.