Komentarze do Tory – paraszat ha-szawua

W „Chiduszu” wierzymy, że różnorodność jest ogromną wartością. Dlatego oprócz tradycyjnych, ortodoksyjnych komentarzy biblijnych (szczegóły poniżej), proponujemy Państwu komentarze queerowe, przygotowane przez międzynarodowy zespół rabinów i żydowskich teologów.

 

Queerowe komentarze biblijne

Od 2018 roku w papierowym i elektronicznym „Chiduszu” publikujemy tłumaczenia queerowych komentarzy do Tory z książki „Torah Queeries” wydanej przez New York University Press.

Ile na temat seksualności, tożsamości i życia osób LGBTQ+ mówi Tora?

„Torah Queeries” to fascynująca podróż po świecie Biblii i tradycji żydowskiej, do której zapraszamy naszych Czytelników. Podróż, która wzmocni tożsamość religijnych członków polskich środowisk LGBTQ+, a wszystkim innym ukaże bogactwo i możliwości interpretacyjne Biblii Hebrajskiej. To teksty bardzo intelektualne, mocno osadzone w żydowskiej tradycji, pisane przez wybitnych uczonych i rabinów kręgów LGBTQ+. Wagę tego projektu dla środowisk queerowych dobrze oddaje fragment jednego z komentarzy Davida Shneera:

„Świadomość historyczna, która dla Żydów jest religijnym i świętym obowiązkiem, to coś, o co społeczność queer powinna bardziej zadbać. Jej członkowie mają jednak utrudnione zadanie. Zwykle tego rodzaju kolektywną pamięć i historyczną świadomość wynosi się z domu i uczy się jej w szkole już od najmłodszych lat. (…)

Grecka nazwa piątej księgi Tory, Deuteronomium, oznacza «opowiedzenie od nowa». Przypomina nam to, że wszystkie społeczności potrzebują pamięci i ustnego przekazu. Dla członków społeczności queer oznacza to potrzebę pisania książek, opowiadania historii i kodowania opowieści tak, aby mogły być przekazywane dalej; potrzebę podążania śladami Mojżesza i stworzenia moralnego testamentu, który będzie mógł zostać przekazany przyszłym pokoleniom. Osoby queer nie mają bowiem członków rodziny, przekazujących im przepisy na tradycyjne potrawy z ojczystych krajów, historie o dziadkach i babciach czy fotografie przodków. Muszą odnaleźć historię swoich «uczynków» gdzie indziej. Brak dziedziczonej kolektywnej świadomości sprawia, że tym ważniejsze stają się książki pisane przez i dla tej społeczności, a także jej starsi członkowie. To właśnie oni, a nie rodziny, są nosicielami historycznej świadomości grupy”.

Teksty udostępnione w wolnym dostępie:

Judith Plaskow: Wstęp do Torah Queeries

David Greenstein: Czym jest odkupienie?

Gregg Drinkwater: Cudowny płaszcz snów Józefa w technikolorze

 

Tradycyjne komentarze do Tory

Przez kilka lat na naszej stronie publikowaliśmy komentarze do kolejnych fragmentów Tory (paraszat ha-szawua) czytanych w czasie szabatu. Archiwum, w którym znajdują się wszystkie opublikowane komentarze do Tory rabina Jonathana Sacksa, jest dostępne tutaj.

Rabin Jonathan Sacks był cenionym rabinem, którego autorytet wykraczał daleko poza świat żydowski. Sacks mocno angażował się w dialog z innymi religiami oraz ateistami. Przez ponad 20 lat, do 2013 roku, był Naczelnym Rabinem Wielkiej Brytanii. Miał ponad piętnaście doktoratów honoris causa najbardziej prestiżowych uczelni na świecie, w tym z Uniwersytetu Cambridge. Został laureatem nagrody Tempeltona, nazywanej „teologicznym Noblem”, przyznawanej za pogłębianie relacji pomiędzy nauką a religią. Wykładał na Uniwersytecie Nowojorskim. Od 2004 roku rabin Sacks publikował komentarze do Tory (hebr. paraszat ha-szawua), które przypadają zgodnie z kalendarzem żydowskim na dany tydzień. „Przymierze i rozmowa” za pośrednictwem internetu docierało w kilku językach do diaspory żydowskiej na całym świecie. „Chidusz” publikował je w języku polskim po raz pierwszy.

Judaizm. Pozostałe teksty religijne

Na naszej stronie oprócz komentarzy do Tory można znaleźć wiele tekstów dotyczących świąt i zwyczajów żydowskich. Zapraszamy do lektury!