„Chidusz” 7/2018: Sezon ogórkowy

Zobacz, o czym piszemy w nowym numerze.

 

Izrael ustawia się na nowo

Sezon ogórkowy nie trwa (również) w Izraelu. W lipcu Kneset przyjął dwie kontrowersyjne ustawy, które wywołały fale protestów.

Pierwsza z nich uznaje Izrael za państwo żydowskie i pokrętnym zapisem degraduje status języka arabskiego, dotychczas drugiego oficjalnego języka w kraju. „Większość także ma prawa i większość rządzi”, triumfalnie oznajmił po jej przegłosowaniu premier Benjamin Netanyahu.

Druga ustawa daje wsparcie państwa dla par heteroseksualnych oraz samotnych kobiet, które podejmują się surogacji. Wbrew wcześniejszym obietnicom premiera, wyłącza jednak z tej grupy samotnych mężczyzn (w praktyce najczęściej homoseksualnych).

 

Objawiła się fajka na gruszy

Mieszkaniec małej miejscowości Szkaradowo na pograniczu województwa dolnośląskiego i wielkopolskiego przechowuje w swojej stodole barak z obozu pracy w Gruszeczce.

 

Przestrzenie chasydyzmu

Jedno spojrzenie na mapy zaprezentowane w Historical Atlas of Hasidism pozwala zrozumieć nawet najbardziej skomplikowane zjawiska wewnątrz ruchu chasydzkiego. Dokąd przenieśli się cadykowie po pierwszej wojnie światowej? Z jakich miejscowości wysyłano najwięcej próśb do cadyka Eliasza Guttmachera? I co z tego wynika?

Prestiżowe wydawnictwo Uniwersytetu Princeton wydało właśnie pierwszy historyczny atlas dotyczący religii i kultury żydowskiej autorstwa prof. Marcina Wodzińskiego z Katedry Judaistyki na Uniwersytecie Wrocławskim.

 

Co się kręci w Iranie?

Asghar Farhadi, Abbas Kiarostami, Jafar Panahi – żaden kinoman nie powinien mieć problemu ze wskazaniem narodowości tych reżyserów. To oni od lat promują kino irańskie, niezwykle charakterystyczne i fascynujące. Tymczasem w Iranie nie brak innych twórców, być może równie wyrazistych i odważnych, co ich bardziej doświadczeni koledzy. W zeszłym roku na wrocławskim festiwalu Nowe Horyzonty prezentowano kino izraelskie, w tym roku filmy jego „największego wroga” – Iranu.

magazyn-zydowski-chidusz-izrael-historical-atlas-of-hasidism-shana-penn-taube-lejb-morgentoj-paraszat-ha-szawua-komentarze-do-tory-02

Pogardzani w Palestynie, ignorowani w Polsce

Międzywojenni pisarze, decydując się na tworzenie w języku hebrajskim, mocno ograniczali grupę odbiorców swoich dzieł. Rezygnowali z mas żydowskich czytających przede wszystkim w jidysz. Dlaczego więc wielu pisarzy podejmowało taką decyzję? Rozmowa z hebraistką Magdą Sarą Szwabowicz.

 

Polskie lekcje

Shana Penn, jako dyrektor wykonawcza Fundacji Taubego, odpowiedzialna jest za pomoc finansową wielu żydowskim organizacjom w Polsce. Odrodzeniu życia żydowskiego przygląda się od samego początku lat 90., kiedy przyjechała do naszego kraju z zamiarem napisania książki o kobietach Solidarności”. W rozmowie z nami przyznaje, że zmiany, które zaszły w Polsce, powinny być także ważną lekcją dla amerykańskich Żydów.

 

Setka Bernsteina

25 sierpnia, sto lat temu, przyszedł na świat Leonard Bernstein. Obchody tej rocznicy w ramach projektu „Bernstein at 100” trwają już od roku i zakończą się dopiero w sierpniu 2019. Dwuletnia impreza urodzinowa, na którą zaproszono najważniejsze instytucje muzyczne świata? W przypadku tego artysty wszystko jest możliwe.

 

Izrael. Państwo opiekuńcze?

Izraelskie państwo opiekuńcze powstało jako element procesu budowania narodu, reakcja na zapotrzebowanie obywateli na ochronę socjalną oraz jako forma utrzymania relacji pomiędzy władzą polityczną a rozmaitymi grupami społecznymi. Po 70 latach istnienia Izraela wszystkie te korzenie państwa opiekuńczego praktycznie obumarły.

 

Ustanawiając sobie sędziów

Queerowy komentarz do parszy Szoftim

 

Ubierać się jest rzeczą ludzką, żyć – Boską

Queerowy komentarz do parszy Ki tece

 

Zapraszamy do Empików, księgarń żydowskich (synagoga we Wrocławiu, Muzeum POLIN i ŻIH w Warszawie oraz księgarni Austeria w Krakowie), na publio.pl po e-booka oraz do rocznej prenumeraty (już za 79 zł).